چند راه برای کاهش ریسک سبد سرمایه گذاری

زندگی‌ همیشه بالا و پایین‌ های فراوانی دارد و همین نوسانات می‌تواند سبب نابودی هر آنچه بنا کردیم شود. عقل و منطق حکم می‌کند که هر شخص در زندگی خود از رویکردی حفاظتی و مراقبتی استفاده کند تا ضمن مواجهه با خطرات احتمالی، فرصت انجام اقدامات مناسب را به‌ منظور کاهش یا جبران زیان داشته باشد. یکی از پارامتر های اصلی برای سرمایه‌ گذاران ریسک سبد سرمایه گذاری تلقی می‌شود.

بازارهایی نظیر رمزارزها همچنین از این قاعده کلی جدا نیستند. همان‌ طور که شما برای محاظت از خانه خود در برابر حوادث مختلف، آن را بیمه می‌کنید، باید رویکردی شبیه برای سایر دارایی‌ های خود نظیر رمزارزها نیز داشته باشید. چنانچه از این مسئله غافل باشید، دائم باید در انتظار اتفاقاتی باشید که همه آنچه را ساخته اید کرده‌اید، نابود کند.

پوشش ریسک (Hedging) در هر زمینه‌ای مختلف است؛ به این منظور در رمزارزها هم شکل و ظاهر خاص خود را دارد. سرمایه‌ گذاران ومعامله گرها در رمزارز می‌توانند با بهره گیری از شیوه های دریافت سود، اختصاص سرمایه به پروژه‌ های بزرگتر و ذخیره‌ کردن مطمئن دارایی‌ ها ریسک‌‌ های مربوط به سرمایه‌ گذاری در رمزارزها را کاهش دهند.

به صورت کلی پوشش ریسک در معاملات را می‌توان یک راهنما مدیریت ریسک دانست که معامله‌ گران از آن برای جبران ضررهای سرمایه‌ گذاری بهره میگیرند. اگرچه حتما باید در نظر داشت که در این بین علاوه بر شیوه های اشاره‌ شده، کارشناسان راه‌ های دیگری همچنین برای پوشش ریسک عرضه کرده‌ اند.

باید یادآوری کنیم این مقاله در وقتی نوشته شده است که رمزارزهای متفاوت رشد بسیار بالایی را تجربه کرده‌ اند و نگارش آن قبل از ریزش نرخ ها در آخر ماه نوامبر و اوایل ماه دسامبر سال ۲۰۲۱ بوده است.

شناخت استراتژی های پوششی در رمزارزها

در مرحله اول باید دانست که رمزارزها دارای نوسان هستند و سرمایه‌ گذاری در آنها خالی از ریسک نیست. در هفته‌ های آخر بسیاری از رمزارزها به بالاترین سطح های قیمتی خود (All Time High) رسیده‌اند و حجم معاملات نیز در طول سال جاری افزایش داشته است. فضای رمزارزها صعودی‌ ترین بازار خود را تا به امروز تجربه کرده است، در حالی که بعضی معتقد هستند این چرخه می‌تواند تا چند ماه دیگر هم ادامه داشته باشد. با این حال حرکت آینده بازار موضوعی غیر قابل پیش‌ بینی‌ است.

زمانی بازار صعودی است، خوش‌ بینی بیش از اندازه می‌تواند تصمیم‌ گیری منطقی معامله گرها را تحت‌ الشعاع قرار بدهد. در این وضعیت و با بالاتر رفتن قیمت ها، سرمایه گذاران وسوسه می‌شوند اهرم معاملاتی خود را بالاتر ببرند یا به استراتژی‌ های مدیریت ریسک در این مرحله بی‌توجه بمانند؛ نوعی سهل‌ انگاری که در هنگام ورود بازار به دوره نزولی، میتواند نتیجه های غافل‌ گیر کننده ای به‌ دنبال داشته باشد.

ذهنیت هودل (HODL) یا نگهداری بلندمدت رمزارزها و نفروختن، برای همه مناسب نیست. برای کسانی که می‌خواهند در دنیای رمزارزها موفق شوند شیوه های آزموده‌ شده متعددی برای کاهش ریسک سبد سرمایه‌ گذاری وجود دارد.

میانگین گیری هزینه دلاری

شاید آسان ترین شیوه مدیریت ریسک در بازار، صرفاً تبدیل‌ کردن دارایی به پول در زمان افزایش نرخ ها باشد. اگرچه در خصوص فروش دارایی هم خطراتی وجود دارد. گاهی ممکن است معامله گر زود از بازار خارج شود و رشد نرخ ها ادامه پیدا کند، که در این صورت سود زیادی را از دست میدهد. اینجاست که راهنما محبوب میانگین‌ گیری (DCA) به‌ کار می‌آید.

میانگین‌ گیری یعنی به‌ جای خرج کردن کل سرمایه در یک خرید یا یک فروش، به‌ شکل تدریجی خرید یا فروش را انجام دهیم. DCA در بازارهای پُرنوسانی مثل رمزارزها استفاده مناسبی دارد.

با این شیوه میتوان شک‌ و‌ تردید در ارتباط با حرکت نرخ را مدیریت کرد. این شیوه برای تصمیم‌گیری در خصوص زمان فروش نیز مناسب است. معامله گر به‌ جای فروش کلی دارایی در یک بازار صعودی (گاوی)، میتواند با صعودی‌ شدن بازار به‌ تدریج اقدام به فروش کند.

خیلی از معامله گرهایی موفق هر کدام به‌ گونه ای از این راهنما بهره بردند. بعضی‌ ها از DCA برای خرید تدریجی رمزارز با حقوق ماهانه و خیلی‌ های دیگر به‌ صورت روزانه یا هفتگی بهره میبرند. صرافی‌ های متمرکزی مانند کوین‌ بیس ابزارهایی برای انجام اتوماتیک راهنما DCA به کاربران عرضه میکنند.

تاریخ رمزارزها نشان داده که دوره‌ های نزولی یا خرسی بازار مناسب ترین زمان‌ ها برای جمع‌ کردن و خرید دارایی و بازارهای صعودی یا گاوی هم مناسب ترین زمان برای فروش هستند. به این منظور برای استفاده از DCA دقیقا وقتی که باید وارد عمل شوید که بازار از ماهیت و روش معمول خود پیروی میکند.

کشت سود و سهام گذاری

وقوع امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) و استیبل‌ کوین‌ ها سبب شد سرمایه‌ گذاران بتوانند از سبد سرمایه‌گذاری خود دریافت سود کنند. نگه‌ داشتن قسمتی از دارایی‌ های خود به‌ شکل استیبل‌ کوین‌ ها، فرصت‌ های متنوع و پُرمنفعتی از جمله مشارکت در کشت سود (Yield Farming) و به این صورت دورشدن از نوسانات بازار را پیش پای سرمایه‌ گذاران قرار میدهد.

پروتکل‌ های دیفای مانند انکر (Anchor) و کِرو فایننس (Curve Finance) سودهای ۲ رقمی میدهند، در حالی‌ که استخرهای نقدینگی جدیدتر سودهای فراوانی عرضه میکنند.

دقت داشته باشید استخر های جدید کشت سود از این رو پُرریسک‌ تر هم هستند.

استیکینگ (Staking) یا سهم‌گذاری توکن‌ های رمزارز شیوه اثربخش دیگری برای دریافت درآمد غیرفعال (Passive Income) است. هرچقدر نرخ دارایی سهم‌ گذاری‌ شده بیشتر بشود، بازده بالاتری هم دارد. سهام‌ گذاری توکن از راه پروژه‌ های متفاوت شیوه مناسبی برای دریافت سود است. چنانچه نرخ دارایی کاهش پیدا کند، سرمایه‌گذار باز هم از این دارایی خود سود کسب خواهد کرد.

تحلیل درون زنجیره ای و تحلیل تکنیکال

معامله‌ گری و تحلیل تکنیکال به سطح هایی از دانش و مهارت نیاز دارد، منتها یادگیری اصول و مبانی برای افرادی که تصمیم دارند جایگاه مناسبی در بازار پیدا کنند، اقدامی خوبی است. قصد از یادگیری این نیست که دوره‌ های گران‌ قیمت معامله و تحلیل تکنیکال بخرید یا روی معامله های کوتاه‌ مدت زملن بگذارید. در هر حال دانستن چند شاخص کلیدی مثل میانگین‌ های متحرک و … برای گرفتن تصمیمات اصولی در وقت فروش دارایی و دریافت سود، چندان ایرادی ندارد.

ابزارهای متنوعی برای تحلیل فعالیت درون زنجیره‌ ای وجود دارد؛ مانند پارامتر اندوختگی نهنگ‌ ها یا Funding Rate. بعضی دیگر از تحلیل‌ های تکنیکال هم به یافتن ارزش عادلانه (Fair Value) دارایی‌ ها تعلق دارد.

تحلیل نمای کلی بازار از دیدگاه کلان هم می‌تواند کاربردی باشد؛ چرا که عوامل مختلفی وجود دارند که میتوانند بر بازار اثر بخش باشند. برای نمونه، پیش از اینکه اتفاق پنجشنبه سیاه (Black Thursday) یا سقوط ارزش رمزارزها رخ دهد، ترس از ویروس کرونا نشان داد که ممکن است بازار در آستانه فروش گسترده از سوی سرمایه‌ گذاران قرار گیرد.

ذخیره‌ سازی دارایی‌ ها و فراهم کردن امنیت در دیفای

یکی از اصلی ترین جنبه‌ های حفظ و نگهداری رمزارزها، بحثِ ذخیره‌ سازی است. بکارگیری از کیف پول مناسب و امن نگه‌ داشتن رمزها و کلیدهای خصوصی مسئله ای واقعاً مهم است. برای نگهداری از مبلغ های زیاد رمزارز، توصیه می‌شود از کیف پول‌ های سرد مثل کیف پول‌ های سخت‌ افزاری ابکار بگیرید. حتما باید دقت داشت کیف پول‌ های گرم یا نرم‌ افزاری گزینه مطلوبی از نظر امنیت برای نگهداری حجم بسیاری از رمزارزها نیستند.

بیشتر بخوانید: بهترین کیف پول های سخت افزاری ارز دیجیتال سال ۲۰۲۱

البته سرمایه‌ گذاران، دارایی‌ هایی مانند ETH را در قرارداد های هوشمند قفل می‌کنند تا از فرصت‌ های دیفای استفاده کنند، شیوه های دیگری هم برای حفظ دارایی‌ ها درمقابل هک و خطرات دیگر وجود دارد. پروژه‌ ای مانند Nexus Mutual که شبیه ارائه‌ دهندگان خدمات بیمه‌ ای است، با فروش پوشش ریسک، دارایی سرمایه‌ گذاران را درمقابل هک صرافی‌ ها یا باگ‌ های قرارداد‌ های هوشمند حفاظت کنند.

ساختن سبد سرمایه گذاری

ساختن سبد سرمایه‌ گذاری یکی دیگر از جهت های مهم مدیریت ریسک است. انتخاب دارایی موردنظر برای خرید و مقدار آن می‌تواند اثر قابل توجهی بر میزان ریسک کلی سبد سرمایه‌ گذاری هر شخص داشته باشد. همیشه باید نسبت بین مبلغ سرمایه‌ گذاری در رمزارزها به سایر دارایی‌ های دیگر و حساب‌ های پس‌انداز خود را در نظر داشته باشید.

بعلاوه، انتخاب پروژه‌ های مطلوب رمزارز برای سرمایه‌ گذاری، حاوی قسمت مهمی از مدیریت ریسک است. سوا کردن قسمتی از سبد سرمایه‌ گذاری که معلوم است برای انجام معاملات تعلق داده شده‌ اند از سایر قسمت ها، نقش مهمی در مدیریت ریسک دارد.

همچون یک قاعده کلی، خوب است همیشه به ارزش بازار هر دارایی در سبد سرمایه‌ گذاری خود دقت داشته باشید. با آنکه رمزارزهای بزرگی مانند بیت کوین و اتریوم دارای نوسان‌ هستند، نسبت به پروژه‌ هایی که ارزش بازار کمی دارند کم‌ ریسک‌ تر بوده و نقد شوندگی بالاتری دارند و در عین حال از امتیاز تأثیر لیندی (Lindy effect)استفاده میکنند.

به منظور تأثیر لیندی، هرچقدر عمر یک پدیده (مثلاً یک فناوری) بیشتر شود، امید به ماندگاری آن بیشتر خواهد شد. بنابراین، پروژه‌ هایی با ارزش بازار کم هم میتوانند بازده‌ های قابل توجهی داشته باشند.

ساختن سبد سرمایه‌ گذاری در آخر به ریسک‌ پذیری، اهداف مالی و زمان‌ بندی‌ های سرمایه‌ گذاری هر شخص بستگی دارد. داده‌ های تاریخی نشان میدهد که سرمایه‌ گذاری در پروژه‌ های دارای ارزش بازار بزرگتر می‌تواند در مدت زمانی بلند مدت سودآور باشد.

سبد سرمایه‌ گذاری را میتوان به انواع گوناگونی از دارایی‌ ها اختصاص داد. گستردگی و معروفیت توکن‌ های غیرمثلی (NFT) در سال جاری سبب شده خیلی از کلکسیونر هایی که در بازار شراکت داشتند سود های بسیاری به جیب بزنند. از یاد نبرید که این دارایی نقد شوندگی اندکی در مقایسه با توکن‌ های رمزارز دارد. توکن‌ های غیرمثلی امکان تبدیل ندارند، درحالی‌ که دارایی‌ هایی مانند بیت کوین و اتریوم در هر صرافی‌ با نرخ معین قابل‌ معامله‌ هستند.

زمانی هم که علاقه مردم به بازار کم شود، یافتن خریدار با نرخ مناسب خیلی سخت می‌شود، زیرا توکن‌ های غیرمثلی یک فناوری تازه در یک فضای نوپا هستند، براین اساس سرمایه‌ گذاری در آنها هنوز پُرریسک است.

قرار دادهای اختیاری

آپشن یا اختیار معامله (Option)، گونه ای قرارداد مشتقه هستند که به خریدار امکان میدهند یک دارایی را با نرخی معین خریداری کرده یا بفروشد. برای اشخاصی که سبد رمزارز پُرو پیمانی دارند، اختیار معامله روش اثربخشی برای کاهش ریسک است. اختیار فروش (Put Option)، حقِ فروش یک دارایی با نرخی معین در یک مدت زمانی از قبل مشخص شده را مهیا میکند. بر این اساس سرمایه‌ گذاران قادرند در صورت آغاز روند نزولی در بازار، دست به فروش زده و از سبد سرمایه‌ گذاری خود حفاظت کنند.

در برابر، اختیار خرید (Call Option) قرار دارد که فرصتی برای خرید یک دارایی با نرخی معین در آینده را مهیا می‌کند و گونه ای سرمایه‌ گذاری یا به‌ گونه ای شرط‌ بندی بلند مدت است. چانچه سرمایه‌ گذار در اوایل چرخش نزولی بازار دارایی خود را بفروشد و بعداً به این نتیجه برسد که بازار در آینده صعودی است، با نگه‌ داشتن قرارداد اختیار فروش، سرمایه‌ گذار امکان بازخرید دارایی‌ ها با نرخی معین را خواهد داشت. آپشن‌ ها محصولات پیچیده‌ ای هستند و بهره برداری از آنها فقط به سرمایه‌ گذاران و معامله گرهای ماهر پیشنهاد می‌شود، بنابراین بازده‌ های خیلی وسوسه‌کننده‌ ای برای کاربران موجود است.

جمع بندی

به‌ طور کل، سرمایه‌ گذاری دررمزارزها قادر است شگفت انگیز سودآور باشد. از نظر تاریخی ارمزارزها گنجایش و پتانسیل بالایی را از خود نشان داده است که با هیچ دارایی دیگری قابل‌ مقایسه نیست.

با آنکه عرصه دارایی‌ های دیجیتال مملو از فرصت‌ ها و امکانات مختلف برای سرمایه‌ گذاری و دریافت سود است، ریسک مرتبط با این حیطه را نباید به هیچ وجه دست‌ کم گرفت. سرمایه‌ گذاران در رمزارزها حتما باید تلاش کنند با تقسیم سرمایه خود و اختصاص آن به موضوعات مختلف مانند دیفای، سهام‌گذاری و … و استفاده از پارامترهایی مانند تحلیل‌ های درون زنجیره‌ ای و میانگین‌ گیری هزینه دلاری سعی کنند تا حد ممکن ریسک سبد سرمایه‌ گذاری خود را کاهش دهند.

به‌ صورت کلی در هر مسئله و موضوعی، سود بیشتر با ریسک زیاد همراه است. بهره برداری از راهنماهای پوشش ریسک حتما میتواند به تعادل سازی زمینه‌ های ریسک و سودآوری بیشتر ختم شود.

توجه: مطالب این نوشته جنبه آموزشی دارد و توصیه سرمایه گذاری نیست و به هیچ وجه نباید مبنای تصمیم گیری برای معاملات شما قرار گیرد و آکادمی روشنی هیچ مسولیتی در قبال استفاده نادرست از این مطالب ندارد.

صفحه ایستاگرام ما را دنبال کنید.